Specyfika postępowania terapeutycznego u kobiet w ciąży z krwotokiem śródczaszkowym związanym z najczęściej występującymi zmianami naczyniowymi
Adrianna Jarych1, Paweł Kolasa2

Krwotok śródczaszkowy u kobiety w ciąży stanowi poważne zagrożenie zarówno dla matki, jak i płodu. Wiąże się z wysoką śmiertelnością i jest trzecią wśród pozapołożniczych przyczyn zgonów w tej grupie chorych, stanowiąc 5–12% wszystkich zgonów ciężarnych. Najczęstszą przyczyną krwotoku u kobiet w ciąży są zmiany naczyniowe występujące również w ogólnej populacji, głównie tętniaki wewnątrzczaszkowe i malformacje tętniczo-żylne. Jak dotąd nie ma jasnych wytycznych dotyczących leczenia ciężarnych z krwotokiem śródczaszkowym w przebiegu wyżej wymienionych zmian, stąd celem niniejszego artykułu jest podsumowanie wiedzy na temat specyfiki postępowania terapeutycznego w tych przypadkach. W pracy omówiono lokalizację zmian naczyniowych, procesy fizjologiczne u kobiety w ciąży, które muszą być brane pod uwagę w trakcie postępowania terapeutycznego, kwestię wyboru sposobu leczenia (leczenie operacyjne, wewnątrznaczyniowe, radiochirurgia), sposobu oraz momentu rozwiązania ciąży, zastosowania promieniowania jonizującego oraz leków w trakcie procedur wewnątrznaczyniowych. W dostępnym piśmiennictwie szczególny nacisk kładzie się na zapewnienie dobrostanu matki w trakcie podejmowanego leczenia, w tym utrzymanie prawidłowej perfuzji maciczno-łożyskowej, co ma wpływ na stan ogólny płodu. Istotna jest więc znajomość omawianych zmian fizjologicznych u ciężarnych, które warunkują określone postępowanie terapeutyczne. Równie ważnym zagadnieniem jest bezpieczeństwo stosowania procedur wewnątrznaczyniowych u kobiet w ciąży ze względu na użycie zarówno promieniowania jonizującego, jak i niektórych leków. Uważa się, że procedury te są dopuszczalne u ciężarnych przy zastosowaniu odpowiedniej ochrony radiologicznej, redukcji dawek promieniowania i odpowiednim doborze leków. Nadal jednak jako główny sposób leczenia w tej grupie chorych uważa się leczenie operacyjne. Decyzja co do rozwiązania ciąży u chorej z krwotokiem śródczaszkowym powinna być podjęta w zależności od wieku ciążowego oraz stanu matki i płodu. Wiek graniczny płodu, powyżej którego znacznie wzrasta jego szansa na przeżycie poza organizmem matki, to 28. tydzień ciąży, stąd powyżej tej granicy zaleca się rozwiązanie ciąży przed rozpoczęciem leczenia chorej.