Ocena globalnych wzorców ruchowych, część I: metoda Prechtla – aktualny stan wiedzy na podstawie przeglądu zakresu literatury
Anna Rakowska1, Sara Tomalak2, Katarzyna Ostrzyżek-Przeździecka3, Jakub S. Gąsior3

W związku z rozwojem medycyny pre- i postnatalnej, a w rezultacie zwiększoną przeżywalnością noworodków z grup ryzyka, wzrasta liczba dzieci, które już na pierwszych etapach życia wymagają wielospecjalistycznej opieki i podjęcia działań z zakresu wczesnej interwencji. Zidentyfikowanie nieprawidłowości w początkowych fazach rozwoju pozwala na wczesne wdrożenie leczenia, a zatem zwiększa szanse na dobry efekt terapeutyczny. Podstawą oceny rozwoju dziecka jest obserwacja motoryki i zachowania, kluczowy jest jednak prawidłowy dobór metod obserwacji i oceny. Ocena globalnych wzorców ruchowych metodą Prechtla (general movements assessment, GMsA) stosowana u dziecka w pierwszym półroczu życia umożliwia identyfikację i przewidywanie zaburzeń neurorozwojowych już na wczesnym etapie rozwoju. Celem pracy jest zaprezentowanie metody Prechtla na podstawie przeglądu zakresu literatury oraz podsumowanie wiedzy na ten temat. Praca ukazuje najważniejsze kwestie związane z procedurą badania, rzetelnością, wiarygodnością i zgodnością narzędzia oraz z jego wykorzystaniem w predykcji zaburzeń neurorozwojowych. Dodatkowo przeanalizowano zastosowanie GMsA w połączeniu z metodami neuroobrazowymi i skalami służącymi do oceny rozwoju neuromotorycznego oraz podsumowano wiedzę dotyczącą użycia nowych technologii w celu automatyzacji GMsA. Ze względu na nieinwazyjny charakter, dużą dostępność, łatwość zastosowania i przede wszystkim skuteczność metody zwrócono uwagę na jej użyteczność w praktyce klinicznej. Znajomość GMsA pozwala na uważniejszą obserwację motoryki dziecka, a dzięki temu może pomóc zarówno lekarzom czy terapeutom, jak i rodzicom we wczesnej identyfikacji zaburzeń neurorozwojowych i szybkim wdrożeniu optymalnego leczenia i rehabilitacji.