LOGO
PL

Stosowanie leczenia immunomodulacyjnego u ciężarnych pacjentek ze stwardnieniem rozsianym

Julia Rudnicka-Czerwiec1, Małgorzata Popiel1, Halina Bartosik-Psujek1,2

Affiliation and address for correspondence
Aktualn Neurol 2018, 18 (3), p. 123–131
DOI: 10.15557/AN.2018.0017
Abstract

Stwardnienie rozsiane jest przewlekłą chorobą autoimmunologiczną, która dotyka głównie młodych dorosłych – kobiety zapadają na nią 2–3 razy częściej niż mężczyźni. Największa zachorowalność w wieku prokreacyjnym niesie ze sobą kwestię współistnienia choroby z ciążą. Istotnym problemem jest leczenie stwardnienia rozsianego u kobiet w ciąży, gdyż do tej pory żaden z leków modyfikujących przebieg choroby nie został uznany za w pełni bezpieczny dla płodu. W niniejszym artykule, na podstawie analizy piśmiennictwa, zebrano informacje dotyczące mechanizmów działania leków modyfikujących przebieg stwardnienia rozsianego: interferonu beta, octanu glatirameru, natalizumabu, fingolimodu, fumaranu dimetylu, teryflunomidu, alemtuzumabu, mitoksantronu, kladrybiny, okrelizumabu, a także stosowanych w rzutach choroby: metyloprednizolonu, immunoglobulin. Omówiono profil bezpieczeństwa leków stosowanych w ciąży oraz wskazania do przerwania lub kontunuowania terapii u ciężarnych pacjentek. Posumowano również dane na temat terapii pomostowej przed planowaniem potomstwa. Octan glatirameru jako jedyny z leków modyfikujących przebieg choroby nie jest przeciwwskazany do stosowania w ciąży w ramach programu lekowego Narodowego Funduszu Zdrowia. Można rozważyć kontynuację terapii interferonem beta, natalizumabem, fumaranem dimetylu, alemtuzumabem i okrelizumabem, gdy ryzyko wysokiej aktywności choroby przewyższa ryzyko dla płodu. W przypadku leków o największej toksyczności i długim okresie półtrwania w organizmie (teryflunomid, mitoksantron, kladrybina) należy zachować właściwy dla każdej substancji odstęp między odstawieniem leku a planowaniem ciąży. Leczenie rzutu stwardnienia rozsianego u ciężarnych nie różni się od terapii pacjentek niebędących w ciąży – metyloprednizolon przenika przez barierę łożyskową, lecz ulega metabolizacji do nieaktywnych postaci. Stosowany w pierwszym trymestrze zwiększa ryzyko rozszczepu wargi i niskiej wagi urodzeniowej, natomiast w drugim i trzecim trymestrze jest raczej bezpieczny. W ramach terapii pomostowej w okresie planowania ciąży zaleca się rozważenie stosowania octanu glatirameru i interferonu beta.

Keywords
stwardnienie rozsiane, leczenie immunomodulujące, ciąża, karmienie piersią

Oświadczam, że posiadam prawo wykonywania zawodu lekarza i jestem uprawniony do otrzymywania specjalistycznych informacji medycznych. Chcę zapoznać się z informacją z serwisu.