LOGO
PL

Relacja regionalnej śmiertelności oraz wskaźnika płci w stwardnieniu rozsianym do przeszłych długookresowych czynników meteorologicznych w Polsce

Wojciech Cendrowski
Affiliation and address for correspondence
AKTUALN NEUROL 2011, 11 (4), p. 257-264
Abstract

Wprowadzenie: Regionalne przeciętne surowe współczynniki śmiertelności (SWŚ) i wskaźniki liczby kobiet do mężczyzn (WKM) w stwardnieniu rozsianym (SR) mogą korelować z przeszłymi długookresowymi czynnikami meteorologicznymi (CM) w Polsce. Cel: Analiza asocjacji pomiędzy regionalnymi SWŚ oraz WKM w SR i przeszłymi długookresowymi CM. Metoda: Badania oparto na świadectwach zgonu 2172 chorych ze SR (M – 878, K – 1294) w latach 2004-2008. Dane demograficzne uzyskano z GUS, a dane meteorologiczne z lat 1931-1970 z IMiGW. Badania korelacji SWŚ i dostosowanych do płci WŚ (DWŚ) oraz WKM z CM przeprowadzono testem rzędów Spearmana. Wyniki: Wyższy SWŚ w północno-wschodniej Polsce wyniósł 1,45/100 000 populacji. Towarzyszyło mu minimalne usłonecznienie (U) w grudniu (16 h) oraz najniższa temperatura powietrza (TP) w styczniu (-5,6°C). SWŚ w Polsce wykazał istotną, odwróconą korelację ze średnim minimalnym U w grudniu (r=-0,518; p=0,044), średnią roczną lub styczniową TP (r=-0,539; p=0,03; r=-0,611, p=0,01). SWŚ nie korelował z rocznym U, stopniem zachmurzenia, roczną liczbą mroźnych dni ani z sumą opadów. DWŚ u mężczyzn i u kobiet nie wykazały asocjacji z CM. Wyższy WKM (2,72) wystąpił w północno-zachodniej Polsce z najcieplejszą TP w styczniu (-1,4°) i niską roczną liczbą mroźnych dni (65). Średni FTMR (1,55) korelował z roczną lub styczniową TP (r=+0,638; p=0,01; r=+0,726; p=0,004). Wnioski: CMR w SR wykazał w Polsce odwróconą korelację z przeszłym U i roczną lub minimalną TP w styczniu. Przeszłe U i TP mogły wpłynąć na poziom witaminy D3, immunosupresyjne cytokiny, immunologiczną dysregulację i wyższą śmiertelność zwłaszcza w północno-wschodniej Polsce. Większy WKM korelował z roczną lub styczniową TP i z liczbą mroźnych dni w ciągu roku. TP mogła sprzyjać, szczególnie wśród kobiet, zakażeniom układu oddechowego.

Keywords
stwardnienie rozsiane, współczynniki śmiertelności, wskaźnik liczby kobiet do mężczyzn, czynniki meteorologiczne, Polska, regiony Polski

Oświadczam, że posiadam prawo wykonywania zawodu lekarza i jestem uprawniony do otrzymywania specjalistycznych informacji medycznych. Chcę zapoznać się z informacją z serwisu.